Wat zijn triggerpoints
Simpel gezegd is een triggerpoint een plek in een spier waarvan de vezel verkrampt zijn. Druk je op dit punt, ofwel het triggerpoint, dan voel je pijn of een tintelende sensatie die zowel plaatselijk als afgeleid kan zijn. Afgeleide pijn komt bij triggerpoints veel voor en deze kramptoestand in de spier heeft gevolgen in andere delen van het lichaam. Dit komt doordat:
- Triggerpoints de spier verkorten, waardoor er meer spanning komt te staan op de spier zelf en de naast gelegen gewrichten, zenuwen en bloedvaten.
- Deze kramptoestand pijn, stijfheid, tintelingen, koude lichaamsdelen, uitstralende pijn, knakken en kraken kan veroorzaken.
Veel (para)medici kennen het belang van triggerpoints niet. Wil je de klachten die deze myofasciale triggerpoints kunnen veroorzaken herkennen en deactiveren dan heb je een goede scholing nodig.
“Als je dus een klacht hebt maar niemand heeft ooit je spieren grondig onderzocht op
triggerpoints, dan zou dat zo maar eens de oorzaak kunnen zijn van klachten die maar niet weg willen gaan”
In welke spieren vind je triggerpoints
Triggerpoints kunnen door verschillende factoren in spieren ontstaan. Vaak heeft het te maken met overbelasting door bijvoorbeeld een verkeerde houding, herhaaldelijke bewegingen, stress en zware inspanningen. Maar ook door onderbelasting, te weinig of te veel lichaamsactiviteit en couchsurfing.
Ze kunnen overigens ook het gevolg zijn van trauma, vallen, schokken, botsingen en medische ingrepen.
De ontstane triggerpoints spelen bijna altijd ook een rol bij de meer ‘chronische’ aandoeningen zoals bijvoorbeeld RSI/ KANS, migraine en een whiplash.
Heb je heel veel triggerpoints dan heet dat een myofasciaal pijnsyndroom (MPS) en dit wordt vaak aangezien voor fibromyalgie.
Welke klachten geven triggerpoints
De klachten die triggerpoints veroorzaken zijn ontzettend uiteenlopend. Sommige klachten zijn heel duidelijk, omdat ze op één plek in het lichaam voor pijn zorgen. Andere klachten zijn vager en diffuus. Ze treden bijvoorbeeld op ‘willekeurige plekken’ in het lichaam op en een duidelijke oorzaak of bepaald punt waar de pijn vandaan komt, is niet aan te wijzen. Of de klachten nu direct of indirect zijn, ze zijn onder te verdelen in deze drie soorten symptomen:
- Sensorische symptomen: lokale gevoeligheid, afgeleide pijn op korte afstand, gevoelsverandering als een doof huidgevoel of jeuk, drukpijn.
- Motorische symptomen: verstoorde motorische functie, verminderde coördinatie, spierzwakte, spierstijfheid, beperkte bewegingsuitslag.
- Autonoom-vegetatieve symptomen: verkleuring of temperatuurverschil van de huid rond de triggerpoint, duizeligheid, oorsuizen, slaapproblemen, chronische pijn.
Triggerpoints kunnen actief en latent zijn. Is een triggerpoint actief dan zijn de symptomen herkenbaar, of ze nu lokale of afgeleide pijn veroorzaken. Is een triggerpoint latent, dan is er voornamelijk sprake van stijfheid en wordt de klacht niet herkent.
Hoe ontstaan triggerpoints
Een triggerpoint is een kramptoestand die wordt veroorzaakt door het aanspannen van de spier. Door overbelasting of uitputting blijven delen in de spier aangespannen. Een deel van de spier is hierdoor verkort. De oorzaak? Er is te weinig energie in de spier voor ontspanning van de sarcomeren die de werkelijke contracties mogelijk maken. Een triggerpoint verergert dit tekort aan energie in de spier en een triggerpoint zal daarom niet vanzelf verdwijnen. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel. Zo kan een triggerpoint ‘groeien’ en groter worden wat weer kan zorgen voor triggerpoints in andere spieren. Daarom is het belangrijk om tijdig triggerpoints te behandelen, zodat het lichaam weer snel optimaal kan functioneren.
Het lichaam bestaat voor ongeveer 50% uit spiermassa, en afhankelijk van welk boek je leest zijn dat 600 tot 800 spieren. Dat zijn heel wat spieren om te onderzoek- en mogelijkheden voor triggerpoints om zich te verstoppen. Gelukkig hebben spieren redelijk vaste patronen en zijn klachten vaak prima te herleiden naar bepaalde spieren en de triggerpoints hierin. Spieren waarin vaak triggerpoints worden gevonden en hier klachten veroorzaken zijn vooral de bewegingsspieren.
Myofasciale triggerpoints kunnen bijvoorbeeld ontstaan door overbelasting van spieren, door aanhoudende stress, door kou, door een slechte houding of door een verkeerd gebruik van een spier.
Men onderscheidt actieve triggerpoints, die direct pijnklachten geven, en latente trigger- points die vaker lichamelijke stress en ongemak veroorzaken.
Behandeling
Eerst wordt er onderzocht waardoor de klacht mogelijk ontstaan is, welke spieren daar verantwoordelijk voor kunnen zijn en welke rol de fascia (communicatie netwerkt van bindweefsel in het lichaam) speelt in het geheel. Er wordt gekeken naar wat er al eerder gedaan is en of er mogelijk instandhoudende factoren zijn.
Triggerpoints zijn een soort verstoppingen in de spiervezels. Specifieke triggerpoint massage is nodig om ‘afval’ uit het triggerpoints te masseren, denk maar aan een spons die je leeg knijpt. De massage dient langzaam te gebeuren, want de spons moet ook de tijd krijgen om zich weer vol te zuigen met goede stoffen en zuurstof. Langzame massage stimuleert het best de plaatselijke bloedcirculatie. Zuurstof en voedingsstoffen kunnen zo weer goed in de hele spier komen en afvalstoffen worden beter afgevoerd. De spieren kunnen zich zo herstellen en weer goed ontspannen.
Onderzoek heeft aangetoond dat de fascia zelfstandig, net als een spier, kan ontspannen en samentrekken. De myofascia speelt volgens deze inzichten een belangrijke rol in de mobiliteit en stabiliteit van gewrichten. Als gevolg van lichamelijk trauma, een slechte houding of psychische stress kan dit bindweefsel plaatselijk verstarren, waardoor de natuurlijke bufferwerking ervan wordt verstoord. Myofascial release is erop gericht om met behulp van verschillende technieken deze myofascia te laten ontspannen en zijn normale structuur terug te brengen.
Naast het onderzoek en de behandeling zal een Triggerpointcoach tip’s en suggesties geven voor een zelfbehandeling die je thuis kunt doen waardoor de klachten sneller herstellen en je minder behandelingen nodig hebt.
Veel chronische pijnklachten worden niet rechtstreeks veroorzaakt door lichamelijke schade. De oorzaak van deze pijnklachten moet dus op een andere manier onderzocht en behandeld worden. Het geven van informatie over het soort pijn en wat daarvan de oorzaak is, vormt een onderdeel van het behandelproces. Men noemt dit pijneducatie. Leren begrijpen hoe de biologie van pijn werkt, kan leiden tot begrip en daardoor minder pijn. Pijneducatie is dus eveneens een onmisbare schakel.
In de online pijngids vind je informatie per spier, per klachtgebied en op kenmerken zodat je zelf kunt onderzoeken waar de klacht mogelijk door veroorzaakt wordt. Wil je meer informatie, kijk dan eens bij de blogs of volg een webinar. Als je hulp nodig hebt kun je een behandelaar bij jou in de buurt zoeken.
